Τι είναι ο Θεός;

Κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό η λέξη <<Θεός>> παράγεται ή εκ του θέειν (=τρέχειν), επειδή ο Θεός είναι πανταχού παρών, ή εκ του αίθειν (=καίειν), <<ο γαρ Θεός πυρ καταναλίσκον πάσαν κακίαν εστίν>>, ή εκ του θεάσθαι, επειδή ο Θεός τα πάντα βλέπει και <<εθεάσατο πάντα πριν γενέσεως αυτών>> ή εκ του θω (τίθημι), επειδή ο Θεός είναι ο ποιητής πάντων και ο αίτιος κατασκευής των πάντων.

Ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων λέγει, ότι ο Θεός είναι ένας, αγέννητος, άναρχος, άτρεπτος, αναλλοίωτος, άχρονος και ποτέ δεν πεθαίνει. Είναι αγαθός και δίκαιος. Δημιουργός του ουρανού και της γης και των αγγέλων. Είναι ο ποιητής και των ψυχών και των σωμάτων.

Ενώ κατά την ουσία ο Θεός είναι ένας, όμως έχει τρία πρόσωπα. Είναι ο αγέννητος Πατήρ, ο μονογενής Υιός του, ο Θεός Λόγος, και το εκπορευτό εκ του Πατρός, Άγιον Πνεύμα.

Ο Ιωσήφ Βρυέννιος μας λέγει, ότι ο Θεός είναι υπερούσια ουσία που δεν υποπίπτει στις αισθήσεις μας. Είναι δυσνόητο ζήτημα και η ουσία του δεν μπορεί να ερευνηθεί.

Όσο ο νους των ανθρώπων προσπαθεί να γνωρίσει τον Θεό, τόσο βλέπει πόσο άγνωστος είναι. Ποιος μπορεί να νοήσει τον απερινόητο; Ποιος να ερμηνεύσει τον ανερμήνευτο; Πώς ο πηλός μπορεί να καταλάβει τον άπειρο Θεό;

Ο Θεός είναι η πηγή των αγαθών, η άπειρη αγάπη, ο υπέρθεος έρως, των εφετών το ακρότατον. Είναι το αληθινό φως που φωτίζει και δεν φωτίζεται. Είναι το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος. Είναι ο αδαπάνητος θησαυρός και της φιλανθρωπίας το ανεξάντλητο πέλαγος.

Και ο Ιερός Χρυσόστομος τονίζει: Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι υπάρχει ο Θεός. Δεν πρέπει όμως να περιεργαζόμαστε την ουσία Αυτού. Και ο προφήτης Δαυίδ λέγει, ότι είναι άφρονας αυτός που λέγει, ότι δεν υπάρχει Θεός. <<Είπεν άφρων εν τη καρδία αυτού, ουκ έστι Θεός>> (Ψαλμ. 13, 1).

Ο Θεός υπάρχει και είναι ανέκφραστος, αόρατος, ακατάληπτος, απερινόητος και απρόσιτος.

Να πώς το λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός: <<Άπειρο είναι το θείο και ακατάληπτο και μόνο ένα από αυτό είναι καταληπτό, η απειρία και α ακαταληψία>>.

Πατηρ Γεώργιος Α. Καλπούζος